Dirençli Nişasta ve Sağlığa Faydaları

Dirençli Nişasta Yağ oksidasyonunu ve tokluk hissini artırır. Kas kütlesinin korunmasını ve yağ dokularında daha az yağ depolanmasını sağlar. Böylelikle ağırlık kazanımı ve kaybı arasındaki dengeyi düzenler. Obezite durumunda EDN kullanımı önerilir.

Nişasta, D-glikozun iki farklı homopolimerinin (amilopektin ve amiloz) birleşmesiyle oluşan ve kaynağını bitkiden alan gıdalarda bulunan önemli bir polisakkarittir. Nişasta çoğu gıdanın bileşiminde bulunur ve gıdalara birçok fonksiyonel özellik kazandırır. Nişasta, kolloidal stabilizör, hacim artırıcı, kalınlaştırıcı, jelleştirme ajanı, yapıştırıcı ve su tutucu olarak endüstride kullanılır. Peki dirençli nişasta nedir ve nasıl oluşur?

Dirençli Nişasta Nedir?

Nişasta vücut için önemli bir enerji kaynağıdır. Yapılan çalışmalarda yiyeceklerle alınan nişastanın ince bağırsakta tamamen sindirilmediği tespit edilmiştir. Normalde vücuda alınan nişastanın glikoza dönüşme süresi 20-100 dakika arasında değişir. 1982 yılında Englyst ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada bazı nişasta fraksiyonlarının mide ve ince bağırsakta sindirime direnç gösterdiği, ince bağırsakta tam olarak emilmediği fakat kalın bağırsakta fermente olduğu gözlenmiştir (120 dakika sonunda nişasta fraksiyonlarının hidrolize uğramadığı görülmüş). Bu nişasta fraksiyonlarına ‘enzime dirençli nişasta‘ (EDN) denir.
Tamamen sindirilen nişastanın enerji değeri 15 kj/g ken EDN’nin enerji değeri 8 kj/g’dır. EDN’ler; amilozun retrogradasyonu, amiloz zincirinin uzunluğu, amiloz-amilopektin oranı, nişastanın kristallenebilirliği ve granül yapısı gibi fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre 5 sınıfa ayrılır (DN1, DN2, DN3, DN4, DN5).
DN1: Kısmen öğütülmüş tahıllar ve baklagillerde bulunur. Sindirim sistemindeki enzimlerle parçalanamayan formdur. DN2: Olgunlaşmamış muz, amiloz içeriği yüksek olan mısır ve çiğ patateste bulunur. Yavaş hidrolize uğrayan jelatinize olmamış gruptur. DN3: Ekmek, kahvaltılık gevrek, pişirilip soğutulan patates, nemli sıcak uygulamasıyla üretilmiş gıdalar bu grupta bulunur. Retrograde olmuş nişastayı ifade eder ve sindirim enzimlerine en fazla direnç gösteren gruptur. Aynı zamanda sıcaklığa dayanıklı olması nedeniyle en fazla tercih edilen gruptur. DN4: Kek, ekmek gibi gıdalarda kullanılır. Kimyasal işlemler sonucunda ortaya çıkan fostat nişastaları, asetat nişastaları gibi modifiye nişastalar bu gruba girer. DN5: Lipit ve amiloz kompleksi içeren besinler bu grupta incelenir. Retrogradasyona uygun dirençli maltodekstrinleri içerir.
Jel oluşturma, viskoziteyi artırma, su bağlama kapasitesinin fazla olması vb. özelliklerinden dolayı EDN gıda endüstrisinde fazla kullanılan ham maddelerdendir. Beyaz renkte olması, belli bir tadının olmaması, ürünün dokusunu az etkilemesi, partikül boyutunun normalliği ve doğal kaynaklardan eldesi EDN’nin avantajlarındandır. Laksatif etki göstermesi ve içine koyulduğu besinin enerjisini düşürmesi sayesinde çölyak hastalarına üretilen gıdalarda kullanılabilmektedir. Bu da EDN’nin fonsiyonel gıda bileşeni sayılmasını sağlar. Kaplamalı ürünlerin ve kahvaltılık tahılların kıtırlığını artırırken kızartılan ürünlerde yağı azaltır. Fırınlarda yapılan ürünlerde un yerine kullanılır ve ürünün lif miktarının artmasına katkıda bulunur.

Dirençli Nişastanın Sağlığa Faydaları

İnce bağırsakta sindirilemeyen nişastalar bağırsaktaki iyi huylu bakteriler için besin kaynağı olur. Yararlı mikroorganizmaların özellikle bifidobakterilerin çoğalmasını sağlayarak bağırsak sağlığına katkıda bulunur. EDN’ler prebiyotik etkiye sahiptir diyebiliriz.
EDN kalın bağırsakta kısa zincirli yağ asitlerini(KZYA) oluşturur. KZYA’lar kolonda kan akışını hızlandırır, pH’yi düşürerek kolonda istenmeyen hücrelerin oluşumunu önler.
EDN normal nişastanın aksine kandaki glikoz seviyesinin yavaş yükselmesini sağlar ve depo yağların kullanımı artar. Bu sebeple diyabetik hastalarda EDN’lerin kullanımı önerilebilir.
Yağ oksidasyonunu ve tokluk hissini artırır. Kas kütlesinin korunmasını ve yağ dokularında daha az yağ depolanmasını sağlar. Böylelikle ağırlık kazanımı ve kaybı arasındaki dengeyi düzenler. Obezite durumunda EDN kullanımı önerilir.

Detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Bize Ulaşın

WhatsApp Hattı

İlgili Bloglar

Tip 2 Diyabette Beslenme Tedavisi

Anne Sütünün Önemi ve Bebek İçin Faydaları

En Sağlıklı Ekmek Hangisi?

Pastörize Süt, UHT Süt, Çiğ Süt Hangisi Daha Sağlıklı?

Dirençli Nişasta ve Sağlığa Faydaları

Doğum sonrası sigara içmenin bebeğe zararları

Beta talasemi

WBC (lökosit, akyuvar) düşüklüğü

Panik atak nedir?

Sepsis (kan zehirlenmesi) nedir ?

Kışın cilt kuruluğu nedenleri ve cilt bakımı

Hamileliğin 4.5.6. ayında görülen değişiklikler

Hamilelerde gün aşımı

ARB boyama nedir, niçin ve nasıl yapılır ?

Altıncı hastalık nedir ?

Felç (inme) belirtileri nelerdir, nasıl teşhis konur?

Felç (İnme) nedir, sebepleri nelerdir?

Evcil hayvan alerjisi Nedir?

Demir eksikliği anemisi Nedir?

Menopoza Ne İyi Gelir?

Guatra Ne İyi Gelir?

Göz Kuruluğuna Ne İyi Gelir?

Baş Ağrısı Nasıl Geçer?

Alerjiye Ne İyi Gelir?

Bebeklerde Boyun Eğriliği Neden Olur?

Topuk Dikeni İçin Hangi Doktora Gitmeliyim?

Topuk Dikeni Nedir?

LYM Nedir? LYM Düşüklüğü ve Yüksekliği Hangi Sorunları Gösterir

Dalak Büyümesi (Splenomegali) Nedir? Splenomegali Nedenleri Nelerdir

Fibromiyalji Bitkisel Tedavi Yöntemi

Difteri Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?

Tendinit (Tendom İltihabı) Nedir?

WBC Nedir?

Beyin Nasıl Çalışır?

İlgili Bloglar

Tip 2 Diyabette Beslenme Tedavisi

Anne Sütünün Önemi ve Bebek İçin Faydaları

En Sağlıklı Ekmek Hangisi?

Pastörize Süt, UHT Süt, Çiğ Süt Hangisi Daha Sağlıklı?

Dirençli Nişasta ve Sağlığa Faydaları

Doğum sonrası sigara içmenin bebeğe zararları

Beta talasemi

WBC (lökosit, akyuvar) düşüklüğü

Panik atak nedir?

Sepsis (kan zehirlenmesi) nedir ?

Kışın cilt kuruluğu nedenleri ve cilt bakımı

Hamileliğin 4.5.6. ayında görülen değişiklikler

Hamilelerde gün aşımı

ARB boyama nedir, niçin ve nasıl yapılır ?

Altıncı hastalık nedir ?

Felç (inme) belirtileri nelerdir, nasıl teşhis konur?

Felç (İnme) nedir, sebepleri nelerdir?

Evcil hayvan alerjisi Nedir?

Demir eksikliği anemisi Nedir?

Menopoza Ne İyi Gelir?

Guatra Ne İyi Gelir?

Göz Kuruluğuna Ne İyi Gelir?

Baş Ağrısı Nasıl Geçer?

Alerjiye Ne İyi Gelir?

Bebeklerde Boyun Eğriliği Neden Olur?

Topuk Dikeni İçin Hangi Doktora Gitmeliyim?

Topuk Dikeni Nedir?

LYM Nedir? LYM Düşüklüğü ve Yüksekliği Hangi Sorunları Gösterir

Dalak Büyümesi (Splenomegali) Nedir? Splenomegali Nedenleri Nelerdir

Fibromiyalji Bitkisel Tedavi Yöntemi

Difteri Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?

Tendinit (Tendom İltihabı) Nedir?

WBC Nedir?

Beyin Nasıl Çalışır?